Gözün aydın sevin gayrı

Yüreğime yara açtın

Gözün aydın sevin gayrı

Beni derde koyup kaçtın 

Dizelerinin sahibi, halkbilimci ve oyun yazarı Nurettin Sevin, 19 Mayıs 1900 tarihinde İstanbul’da doğar. Babası, Sadaret Şifre Müdürlüğü’nden emekli Şeyhoğlu Ali Haydar Bey, annesi Fatma Semine Hanım’dır.

Robert Kolej (1917), Erkek Muallim Mektebi’nden sonra, İngiltere’de Bath School Of Drama’da tiyatro öğrenimi görür. Tiyatroyla Robert Koleji’nde okurken ilgilenmeye başlar ve ilgisi ömür boyu devam eder.

Mehmet Nurettin Sevin tam adıdır. Kendi adının yanı sıra (NEZİH SEMİN) ve (NURETTİN SEMİN) imzalarını da kullanmıştır.

  • Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası
  • Venedik Taciri
  • Julius Ceasar

Kültürümüz ve dilimiz ile ilgili bilimsel çalışmalarının yanı sıra, şiirleri ve aruzla yazdığı gazeli de olan Nurettin Sevin en çok çeviri alanında eser vermiştir. Tiyatrolarımızda hala gösterimde olan Shakespeare, Oscar Wilde ve Bernard Shaw oyunlarının tercümesini yapmıştır. Shakespeare’in oyunlarının tercümesi ona (1941) ödül getirmiş, 50’li yıllarda ABD’nde iki kez bulunmuş, Columbia, North Carolina, Yale üniversitelerinde incelemeler yapmış, oradaki resmi ve özel tiyatro okullarında bulunarak tecrübe ve bilgisini artırmıştır.

Nurettin Sevin çeviri ve tiyatro alanı dışında geleneksel Türk perde oyunu Karagöz ve Türk giyimi üzerine de çalışmalar yapmış bir aydındır. Bu sahada büyük katkıları ve emekleri olmuştur. Karagöz oyunu ve tasvirleri yönündeki uğraşıları ABD’nde de sürmüş olup Karagöz ve perde oyunu gösterileri yanı sıra, pek çok kongrede bildiriler sunmuştur. Karagöz kursları düzenleyerek bu alanda yeni öğrencilerin yetişmesinde büyük katkıları vardır. Türk gölge oyununun kökeni ve kültürler arası etkilenmeleri ve uzak doğu gölge oyunu ile karagöz gölge oyunu arasındaki bağlantıları anlatan bir kitap da yazmıştır. 1919’dan itibaren yazıları; Çocuk Dünyası, Şebap, Vakit, Yeni Hayat, Ar, Ülkü, Güzel Sanatlar, Sanat ve Edebiyat, Pazar Postası, Hayat, Ilgaz, Türk Düşüncesi ve Hisar gibi dergi ve gazetelerde yayınlanmıştır.

Sevin, bir yandan çeşitli dergilerde tiyatro eleştirileri ve Türkçenin özelliklerini anlatan yazılar yazarken, bir taraftan da milletlerarası fonetik işaretleriyle konuşma dilimizde ses yönünü saptamayı amaçlayan bir çalışma yapmıştır. Bu çalışmanın sonucu, uygulamalı ses bilgisini inceleyen“Türkçenin Sesleri” kitabı,  bu alandaki ilk yayın olmuştur. 

İstanbul Erkek ve Kabataş Erkek Lisesi’nde öğretmenlik, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okutmanlık, Devlet Konservatuarı’nda öğretim üyeliği yapmış, ayrıca Devlet Konservatuarı’nda kostüm, dekor tarihi, diksiyon ve fonetik dersleri vermiştir.1939-1965 arasında Müşavirler Kurulu üyeliği ve Tiyatro Bölüm şefliği görevleri vardır.

Edebiyatla ilgilenen Sevin, 1972’den itibaren İstanbul’da Kültür Bakanlığı’nın desteği ile Karagöz kursları düzenlemiş, ayrıca resim ve fotoğrafçılık ile de uğraşmıştır.

TRT Dış Yayınlar Dairesi için, Türk Kültürü sanatını anlatan yazılar da hazırlayan Sevin, 17 Eylül 1975’de vefat etmiş ve Beşiktaş Yahya Efendi Mezarlığı’na defnedilmiştir.

ESERLERİ:

Şiir:

Mirat-ı Şikeste (1920)

Oyun:

Pedagojik Temsiller (1938), Gazan (Operet librettosu 1938), Keçi Anne ile Yavruları (1945), Alexius’un Sancıları(1968), Nilüfer (1969)

İnceleme:

Milletlerarası Fonetik İşaretleriyle Konuşma Dilimiz ( T. Erem ile 1947), Müslüman Çocuğun Destanı (1948), English in Turkey (1930-1954), Üniversitelerin Karagün Destanı (1960),Türk Gölge Oyunu(1968), 13 Asırlık Türk Kıyafet Tarihine Bakış (1973)

Çeviri:

Yaz Ortasında Bir Gecelik Rüya (1936, 2. Baskı, Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası adıyla 1962), Julius Caesar (1942), Venedik Taciri (1943), Hırçın kız (1946), Bahtiyar Prens ve Başka Masallar (1938), Narlı Ev (1939), Hikâyeler (2 cilt.1945),  Ehemmiyetsiz Kadın (1948), Cesar’la Kleopatra (1945), Tiyatro Sanatı Hakkında (1946)

Ödülleri:

Alexius’un Sancıları (1968) ile Türk Ev Kadınları Derneği Oyun Yarışması’da ikincilik almıştır.

Shakeaspeare’den Julius Caesar çevirisi (1942), Güzel Sanatlar Umum Müdürlüğü’nün açtığı tercüme müsabakasında Tercüme Bürosunca birinci seçilmiştir.

Kaynak:

Tiyatrolar.com.tr

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (Devirler / İsimler / Eserler/ Terimler) Cilt-2

Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, TDE Ansiklopedisi

Tanzimat’tan Bugüne Edebiyat Ansiklopedisi (Cilt-1)

Şiirler ve Yazarlar Sözlüğü 

Güner. F. Başaytaç