Talat Sait Halman çelebi üsluplu cömert ruhluydu.
Toplu şiirleri Nisan 2008’de İş Bankası Kültür Yayınları arasında “Ümit Harmanı” başlığıyla çıktı. Talat Sait Halman’ın kitabın adına ilişkin düşünceleri şöyleydi; “Yazdığım şiirlerimin hepsini değilse de, çok büyük bir kesimini bir araya getiren bu derlemenin gün ışığına çıkması söz konusu olduğunda başlık olarak ‘Harman Sonu’nu düşündüm. Belki aşırı kötümser, hatta ümitsiz gibi gözükecek bir terimdi bu. Oysa ‘Harman Sonu Şöleni,’ bence bitişin hüznü olarak değil de, hasat almanın sevinci olarak düşünülebilirdi. Hem de iyimser bir çağrışım geldi aklıma: ‘Harman Sonu Dervişleri.’ Sabırla beklemenin er geç, sonunda bile olsa, kendi armağanına kavuşabileceği düşüncesi. Yaşamının kırk yılını yurtdışında geçirmiş bir şairin belki nihayet ülkesinin şiirinde bir yer edinmesi umudu.
O zaman umut kavramı ağır bastı kafamda. Derlediğim uzun ve kısa şiirler, 478 tuyuğ, rubai, kıta, 83 üçlem, 530 kadar iki’ler, 1200 kadar bir’ler vb. ‘Halman’ın Harmanı’ olarak belki ilgi görür diye umuda kapıldım.”
Türkiye’nin ilk kültür bakanı (1971) ,Türk ve Dünya Edebiyatı üzerine yapmış olduğu sayısız inceleme ve çeviri çalışmalarıyla tanınan edebiyat ve kültür insanı Prof. Dr. Talat Sait Halman 1954 yılında Columbia Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü’nde yüksek lisansını tamamladı.
Columbia Üniversitesi (1953-1960), Princeton Üniversitesi (1966-1971 ve 1972-1980), Pennsylvania Üniversitesi’nde (1984-1986) Türk dili, edebiyatı ve kültürü, İslâm ve İslâm kültürü ile Ortadoğu konularında dersler verdi.
70 kitabının ve yazdığı 3000’in üzerine yazısının büyük bölümü şiir üzerinedir.
İngilizce kitaplarından bazıları; Yunus Emre hakkında (3 cilt), Mevlana, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday hakkında birer cilt, Sait Faik hakkında (2 cilt), Contemporary Turkish Literature, Modern Turkish Poems, Süleyman the Magnificent Poet, Living Turkish Poets, Turkish Legends and Folk Poems, 100 Modern Poems, Turkish Love Poetry.
Türkçe kitapları arasında; William Shakespeare’in tüm soneleri, 12 şiir kitabı, Eski Uygarlıkların Şiirleri ve Eski Anadolu ve Ortadoğu’dan Şiirler başlıklı büyük antolojiler, Eski Mısır Şiiri, Yaşayan Amerikalı Şairler, Amerikalı Kadın Şairler, Eskimo Şiirleri, William Faulkner, Wallace Stevens, Langston Hughes kitapları vardır.
Books Abroad, Contemporary Literature in Translation, Literature East & West, Pacific Quarterly Moana, Review of National Literatures, The Journal of Literary Translation, The Literary Review ile The Poetry Society of American Bulletin dergilerinin bazı sayılarının konuk editörlüğünü yaptı.
Ölüm, sevgi, yalnızlık, geçmişe duyulan özlem, İstanbul üzerine şiirler yazdı. Ölüm temalı uzun şiiri “Abbas Yolcu”da Orhan Veli’nin konusu ölüm olan Kitabe-i Seng-i Mezar isimli şiirine gönderme yaptı. “Baba, Ölüm” adlı şiirini babasına ve oğluna ithaf etti.
–1948’de ölen Babam Amiral Sait Halman ile 1983’te ölen Oğlum Sait Halman için–
Kendi ölümünün üzerinden tam altı yıl geçti. 2015 yılından bu yana Talat Sait Halman Çeviri Ödülleri verilmektedir.
En iyisi, ansızın göçüp gitmeli,
tek bir kanat çırpışıyla..
Görkemli bir şelâlenin altında durup
başını göğe kaldırınca
Tanrıdan bile gizlenen
bir ebemkuşağını görmüş gibi. (Abbas Yolcu)
Nükhet Eren
Talat Sait Halman’ı Saygı ve rahmetle ben de anıyorum.
Her vasfı ile Ülkemizin yüz akıydı.
İşte, Zevkle, düşünerek, okuduklarımdan birini daha. bizlere ulaştırdığınız için size teşekkür ediyorum. Kaleminize sağlık Nükhet Eren Hanımefendi.
Orhan Velinin o harika şiiri “Kitabe i seng-i mezar’a “atıf , “Baba ölüm ” de muhteşem. bir hatırlatma/anma.
Bu tarz metinler, beni, gayrı ihtiyari, ilk gençlik yıllarıma götürüyor ve oralarda soluklanıyorum.
Kitabe i seng mezar’ı bir de şöyle hatırlıyorum. Dize kime aittir, işte o bence meçhul. Ama ezberimde şöyle:
“Yiğidin seng-i mezarı kalmamışsa, nâmı kalmıştır.”
Saygılarımla
Uğur G.
BeğenBeğen